ROUW- EN VERLIESTHERAPIE
“Rouwen is als een roeiboot met twee riemen. De ene riem staat voor het verdriet van het verlies. De andere riem staat voor het verder leven. Aan beide riemen moet worden getrokken om vooruit te komen. Anders blijf je rondjes draaien” (Mariken Spuij)
RVT
Rouw is het proces dat je doormaakt na het verlies van iemand die je dierbaar is of iets dat belangrijk voor je is. De manier waarop je rouwt is voor iedereen verschillend en verschilt ook per situatie. Het overlijden van iemand met wie je een bijzondere band had of het verliezen van iets dat belangrijk voor je was zijn een van de meeste ingrijpende gebeurtenissen die een mens kan meemaken. We krijgen er in ons leven allemaal mee te maken. Wanneer een dierbare uit je leven wegvalt staat de wereld even stil. Je kunt worden overspoeld door allerlei reacties en mag daarin je eigen weg gaan vinden. Je mag leren omgaan met alles wat er op je afkomt en een nieuw evenwicht zoeken in het leven. Er kunnen veel verschillende emoties loskomen.
Er zijn geen vaste regels voor een rouwproces of voor hoe lang het duurt. Iedereen rouwt op zijn of haar eigen manier. Er wordt wel eens gezegd: rouw is als een vingerafdruk. Het is voor iedereen herkenbaar, maar nooit helemaal hetzelfde.
Verschillende verlies situaties
Er zijn geen vaste regels voor een rouwproces of voor hoe lang het duurt. Iedereen rouwt op zijn of haar eigen manier. Er wordt wel eens gezegd: rouw is als een vingerafdruk. Het is voor iedereen herkenbaar, maar nooit helemaal hetzelfde.
Verschillende verlies situaties
- Overlijden van een dierbare
- Scheiding van ouders
- Verlies van je thuis (bijvoorbeeld bij uithuisplaatsing)
- Verlies van je baan (en daardoor je zekerheid)
- Verlies van gezondheid en toekomstperspectief (door ziekte of een beperking)
- Verlies van veiligheid (door pesten en/of geweld, een traumatische gebeurtenis)
- Psychische problemen bij ouder(s), kind of andere dierbare
Voor wie?
Verlies-en rouwtherapie is geschikt voor alle gezinnen en individuen die te maken hebben met een vorm van verlies en die op een of andere manier vastlopen. Rouwen is een hele normale reactie op verlies en het lukt vaak om dat op eigen kracht te doen. Maar wanneer dat niet lukt helpt de verlies- en rouwtherapie om het rouwproces weer te laten stromen en te leren omgaan met het verlies.
Bij MOEV nemen we het gezin als uitgangspunt in deze behandeling. Daarnaast kan verlies- en rouwbehandeling ingezet worden binnen lopende trajecten vaktherapie voor kinderen en jongeren en binnen de systeemtherapie aan de ouders.
Bij MOEV nemen we het gezin als uitgangspunt in deze behandeling. Daarnaast kan verlies- en rouwbehandeling ingezet worden binnen lopende trajecten vaktherapie voor kinderen en jongeren en binnen de systeemtherapie aan de ouders.
De therapeuten
De verlies- en rouwbehandeling wordt gegeven door een vaktherapeut met een specialisatie in verlies- en rouw en een systeemtherapeut/systeem therapeutisch werker. Er is gekozen voor de samenwerking tussen de rouwtherapeut/vaktherapeut en systeemtherapeut omdat we ervan uitgaan dat het verlies niet op zichzelf staat bij één van de gezinsleden, maar deel is van het grotere geheel van het gezin (een systeem).
De rouwtherapeut is in staat om de individuele gezinsleden die vastlopen in hun rouwproces een behandelvorm aan te bieden die methodisch is en die aansluit bij de behandelvraag. De systeemtherapeut maakt daarin de verbinding op het gebied van de interactie tussen de gezinsleden en de invloed die het verlies op hen als geheel heeft. Dit met als doel de vastgelopen rouw en ontwikkeling of belemmeringen op te heffen of te verminderen en weer op gang te brengen. Hierdoor zijn de individuele gezinsleden en het gezin als geheel in staat om op eigen kracht verder te gaan.
De therapeutische relatie en het ervaringsgericht werken binnen de specifieke therapiesituatie brengen het verwerkingsproces tot stand. De samenwerking tussen de gezinsleden, de therapeuten en eventueel anderen uit de leefomgeving van het gezin ondersteunt dit proces.
De rouwtherapeut is in staat om de individuele gezinsleden die vastlopen in hun rouwproces een behandelvorm aan te bieden die methodisch is en die aansluit bij de behandelvraag. De systeemtherapeut maakt daarin de verbinding op het gebied van de interactie tussen de gezinsleden en de invloed die het verlies op hen als geheel heeft. Dit met als doel de vastgelopen rouw en ontwikkeling of belemmeringen op te heffen of te verminderen en weer op gang te brengen. Hierdoor zijn de individuele gezinsleden en het gezin als geheel in staat om op eigen kracht verder te gaan.
De therapeutische relatie en het ervaringsgericht werken binnen de specifieke therapiesituatie brengen het verwerkingsproces tot stand. De samenwerking tussen de gezinsleden, de therapeuten en eventueel anderen uit de leefomgeving van het gezin ondersteunt dit proces.
De drie fases van therapie
In deze fase wordt altijd een onderzoek gedaan om de verliessituatie en het rouwproces van het gezin in kaart te brengen. Daarin is aandacht voor het proces dat ieder gezinslid individueel doormaakt en welk effect dat heeft op het rouwproces van het hele gezin. In deze fase ligt de focus op het opbouwen van een positieve relatie tussen het gezin en de therapeuten. Er is aandacht voor de basisbehoeften van het gezin en het zien, horen en voeden van wat het gezin nodig heeft. In deze beginfase bieden de therapeuten basisveiligheid voor het gezin om de positieve relatie tot stand te laten komen.
In deze fase van de therapie kan ook gekeken worden of het waardevol is om individuele therapiesessies in te plannen voor een of meer gezinsleden. |
Deze fase staat in het teken van verdieping en doorleven van de thema’s. Doordat de therapeutische relatie duidelijk is geworden voor het gezin, biedt dit veiligheid om moeilijke of pijnlijke thema’s (verder) te exploreren. Het gezin wordt gesteund door de therapeuten in de vorm van bevestiging, begrip en erkenning. Er wordt stilgestaan bij onverwerkte belevingen van de gezinsleden m.b.t. het verlies en wat dat voor hen betekent. Door het stilstaan bij deze moeilijke of pijnlijke thema’s is dit een intensieve fase van de therapie die de nodige emoties losmaakt. De therapeuten sluiten in deze fase aan bij de behoeftes van de gezinsleden. Soms kan dat structuur zijn, soms juist extra ruimte.
Ook in deze fase van de therapie kunnen individuele sessie ingezet worden voor de gezinsleden die extra aandacht nodig hebben. |
In de eindfase van de therapie hebben beide “riemen van de roeiboot” de aandacht gehad en begint er meer balans in te komen. Nu heeft het gezin meer vertrouwen in de eigen gevoelens en mogelijkheden gekregen. In de beginfase van de therapie overheerst het verlies, in de eindfase is dat verlies er nog steeds maar kan het gezin er op een andere manier naar kijken. Het verlies is dan niet verwerkt, maar het kan op een andere manier vastgehouden worden. Wanneer het gezin en de therapeuten voelen dat ze zo ver zijn bouwt de therapie af.
Juist omdat het gezin in de therapie heeft leren vertrouwen op de eigen mogelijkheden is het effect van de therapie langdurig. Hierdoor kan het gezin in toekomstige situaties zijn eigen kracht gebruiken en staan de gezinsleden sterker. Transfer Via ‘verwoording’ van de ervaringen en van de bewustwordingen in de omgang met de therapeuten krijgt het gezin taal voor zijn ervaringen en kunnen de gezinsleden erover gaan denken en vertellen met meer abstracte begrippen. Door variatie en herhaling in de ervaringen zullen zich op breinniveau andere mentale modellen vormen. |
De kracht van RVT
De kracht van de therapie ligt in het feit dat zowel het rouwproces van alle individuele gezinsleden als het rouwproces van het gezin als geheel de aandacht krijgt. Vanuit begrip voor het eigen rouwproces en het rouwproces van de ander kan er weer verbinding gemaakt worden tussen de gezinsleden. Juist dat begrip en die verbinding kunnen de steun zijn die het gezin nodig heeft om het verlies te doorleven en er mee om te leren gaan.
Verlies- en rouw therapie binnen MOEV is een ervaringsgerichte therapie en maakt gebruik van werkvormen uit de vaktherapie en systeemtherapie. Gezinnen kunnen door te doen en te ervaren in het hier en nu werken aan het doorleven van het verlies en het anders leren vasthouden van wat ze verloren zijn. In verbinding met elkaar. Waarbij de therapeuten het gezin zorgvuldig observeren, aansluiten en daar waar het gezin het aankan iets toevoegen om het gezin uiteindelijk vanuit zichzelf te laten groeien in daar waar het kind/gezin het nodig heeft. De therapie heeft een benadering die ervaringsgericht is en past binnen de mogelijkheden van het gezin.
Verlies- en rouw therapie binnen MOEV is een ervaringsgerichte therapie en maakt gebruik van werkvormen uit de vaktherapie en systeemtherapie. Gezinnen kunnen door te doen en te ervaren in het hier en nu werken aan het doorleven van het verlies en het anders leren vasthouden van wat ze verloren zijn. In verbinding met elkaar. Waarbij de therapeuten het gezin zorgvuldig observeren, aansluiten en daar waar het gezin het aankan iets toevoegen om het gezin uiteindelijk vanuit zichzelf te laten groeien in daar waar het kind/gezin het nodig heeft. De therapie heeft een benadering die ervaringsgericht is en past binnen de mogelijkheden van het gezin.